2023 ЖЫЛДЫҢ АҚПАН АЙЫНА ЖЕТКІЗУ ЖОСПАРЫ БОЙЫНША МҰНАЙ ӨНІМДЕРІМЕН САУДА-САТТЫҚ КЕСТЕСІ

"ЕСЖ" тауарлық биржасы " АҚ 2023 жылдың ақпан айына Қазақстан Республикасының ішкі нарығына жеткізу жоспары бойынша мұнай өнімдерін сату, сауда сессияларын өткізу туралы хабарлайды:

1)    бензиндер – 09, 13, 16, 20, 27 ақпан 2023 жылғы Астана қ. уақыты бойынша сағат 10:00-ден 11:00-ге дейін;

2)    дизель отыны – 10, 14, 17, 21, 24 ақпан 2023 жылғы Астана қ. уақыты бойынша сағат 11:00-ден 12:00-ге дейін;

3)    авиакомпанияларға арналған реактивті қозғалтқыштарға арналған отын – 08, 13, 15, 22 ақпан 2023 жылғы Астана қ. уақыты бойынша сағат 12:00-ден 13:00-ге дейін;

4)    әуежайларға арналған реактивті қозғалтқыштарға арналған отын – 28 ақпан 2023 жылғы Астана қ. уақыты бойынша сағат 12:00-ден 13:00-ге дейін;

Биржалық қамтамасыз ету мөлшері мәміленің болжамды сомасының 15% деңгейінде бекітілген.

Биржалық сауда-саттық барысында қойылған мұнай өнімдерін сатуға және сатып алуға өтінімдердің ең жоғары мөлшері (Қазақстан Республикасы Биржалық комитетінің мұнай өнімдері жөніндегі кіші комитеті ұсынған 07.06.2022 жылғы № 19 хаттамасы):

- бензинмен және дизель отынымен – 390 тонна мөлшерінде;

- реактивті қозғалтқыштарға арналған отынымен – 195 тонна мөлшерінде;

- жол битумымен – 195 тонна мөлшерінде.

Биржалық сауда-саттыққа қатысу үшін:

- биржалық қамтамасыз етуді есепке алу үшін ЕСЖ Клирингтік орталығында сауда шотының кодын ашу;

- оған биржалық сауда-саттық күнінің алдындағы күні Астана қ. уақыты бойынша сағат 17:00-ге дейін биржалық қамтамасыз ету сомасын енгізу;

- брокерлік қызмет көрсету шарты жасалған брокерге клиенттік бұйрық беру.

Мұнай өнімдері саудасы секциясының брокерлері туралы мәліметтерді мына сілтеме бойынша табуға болады: https://ets.kz/markets/oil_products/members/;

Сауда құралдарының бекітілген ерекшеліктерімен ЕСЖ биржасының сайтында сілтеме бойынша танысуға болады:

-         бензин - https://ets.kz/documents/dokumenty-razdela-nefteprodukty/Benzin/;

-         дизель отыны - - https://ets.kz/documents/dokumenty-razdela-nefteprodukty/torgovye-instrumenty-toplivo-dizelnoe-soglasno-planu-postavok-nefteproduktov/;

реактивті қозғалтқыштарға арналған отынымен (авияциялық отын) - https://ets.kz/documents/dokumenty-razdela-nefteprodukty/torgovye-intrumenty-toplivo-dlya-reaktivnykh-dvigateley-po-planu-postavok/;

-         жол битумы - https://ets.kz/documents/dokumenty-razdela-nefteprodukty/bitum/.

Мұнай өнімдерімен биржалық сауда - саттықты өткізу тәртібі биржалық сауда қағидаларының 24-тарауының 188-211-тармақтарымен регламенттелген, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - сауда және интеграция Министрінің 2022 жылғы 19 шілдедегі № 294-НҚ бұйрығымен бекітілген.

"ЕСЖ" тауар биржасы " АҚ Сізді Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - сауда және интеграция Министрінің 2022 жылғы 19 шілдедегі № 294-НҚ бұйрығымен бекітілген биржалық сауда қағидаларының 24-тарауының негізгі ережелері туралы  хабарлайды:

1.     Мұнай өнімдерімен биржалық сауда-саттыққа қатысушылар (190-тармақ):

- мұнай өнімдерін сатушылар – мұнай өнімдерін өндірушілер және мұнай жеткізушілер жеткізу жоспарына енгізілген, оның ішінде: жол битумын сатушылар – битум өндірушілер және өздеріне меншік құқығымен немесе өзге де заңды негіздерде тиесілі көмірсутек шикізатын өңдеу процесінде өндірілген битумның меншік иелері;

- тауар биржасында бензин мен дизель отынын сатып алушылар мұнай өнімдерін көтерме жеткізушілер, мұнай өнімдерін бөлшек саудада сатушылар және түпкілікті тұтынушылар болып табылады. Биржалық сауда-саттыққа қатысу үшін мұнай өнімдері нарығында кемінде екі жыл жұмыс тәжірибесі болуға, сондай-ақ қосылған құн салығы бойынша тіркеу есебінде кемінде екі жыл бір Заңды мекенжай бойынша үздіксіз тұруға тиіс.   

- авиациялық отынды сатып алушылар авиациялық компаниялар, әуежайлар болып табылады. Авиациялық отынды сатып алушылар ретінде алғашқы төрт сауда сессиясында тек авиациялық компаниялар, бесінші сауда сессиясында әуежайлар ғана әрекет ете алады.

- жол битумын сатып алушылар битумды сақтауға арналған тиісті инфрақұрылымы бар автокөлік  жолдарын салу және жөндеу саласындағы қызметті жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғалар болып табылады, сондай-ақ автомобиль жолдарын салу және жөндеу саласындағы басшылықты жүзеге асыратын мемлекеттік органнан берілген ақпарат негізінде тауар биржасында биржалық сауда-саттыққа жіберілген битумды сақтауға арналған тиісті инфрақұрылымы бар тұлғалар болып табылады. Жол битумын сатып алушылардың тізбесі автокөлік жолдарын салу және жөндеу саласында басшылықты жүзеге асыратын мемлекеттік органның ресми интернет-ресурсында орналастырылады.

2.     Биржалық сауда-саттыққа қатысу үшін биржалық қамтамасыз ету мәміленің болжамды сомасының 15 (он бес) пайызынан аспайтын мөлшерде белгіленеді (201-тармақ).

3.     Сауда сессиясы барысында қалыптастырылатын биржалық тауар (мұнай өнімдері) бағасының ең жоғары деңгейі базалық бағаның 101 пайызынан аспауға тиіс (203-тармақ).

4. Сауда сессияларында мұнай өнімдерінің базалық бағасы ретінде келісі бағалар көрсетіледі (204-тармақ):

1)    алғашқы биржалық сауда-саттықта жаңадан бекітілген сауда құралы бойынша базалық баға Қазақстанның ішкі нарығындағы бағалар деректері бойынша өткен айдың қорытындысы бойынша қалыптасқан мұнай өнімдерінің тиісті өндірушісін жеткізу базисінде мұнай өнімдерінің тиісті түрінің көтерме баға белгілеулерінің орташа арифметикалық мәні деңгейінде белгіленеді, "Argus Каспи Нарығы" басылымының "Argus Media Limited" (Argus Media Limited), Ұлыбритания дереккөзінде жарияланған;

2)    Егер сауда-саттық бекітілген сауда құралы бойынша немесе сауда құралдары тобы бойынша әртүрлі себептер бойынша (мұнай өңдеу зауытын жоспарлы және (немесе) жоспардан тыс жөндеу кезеңін қоса алғанда) 2 (екі) аптадан артық тоқтатылған жағдайда, базалық баға 204-тармақтың 1) тармақшасына сәйкес айқындалады;

3)    Егер сауда сессиясының қорытындылары бойынша осы Қағидаларға сәйкес осы сауда сессиясына өткізілуге жататын мұнай өнімі көлемінің кемінде 70% - ы бойынша мәмілелер жасалған болса, онда келесі сауда сессиясында базалық баға осындай сауда сессиясы үшін қалыптасқан мұнай өнімінің орташа өлшенген бағасы деңгейінде белгіленеді;

4)    Егер сауда сессиясының қорытындылары бойынша нақты Қағидаларға сәйкес осы сауда сессиясына өткізілуге жататын 70% - дан кем, бірақ 30% - дан аспайтын көлемдер бойынша мәмілелер жасалса, бұл ретте мұнай өнімінің орташа өлшенген бағасы осы сауда сессиясының базалық бағасының деңгейінде немесе одан жоғары қалыптасқан болса, онда келесі сауда сессиясында базалық баға өзгермейді;

5)    Егер сауда сессиясының қорытындылары бойынша нақты Қағидаларға сәйкес осы сауда сессиясына өткізілуге жататын мұнай өнімінің 70% - дан аз, бірақ 30% - дан астам көлемі бойынша мәмілелер жасалған болса, бұл ретте мұнай өнімінің орташа өлшенген бағасы осы сауда сессиясының базалық бағасынан төмен қалыптасқан болса, онда келесі сауда сессиясында базалық баға мұнай өнімінің орташа өлшенген бағасы деңгейінде белгіленеді, осындай сауда сессиясы үшін қалыптасқан;

6)    Егер сауда сессиясының қорытындылары бойынша нақты Қағидаларға сәйкес осы сауда сессиясына өткізілуге жататын мұнай өнімі көлемінің 30% - дан азы бойынша мәмілелер жасалса, келесі сессияға базалық баға екі пайызға азаяды.

Мұнай өнімдерімен сауда-саттықты ұйымдастырушы 204-тармақтың бірінші бөлігінің 1) және 2) тармақшаларында

көзделген жағдайларда
базалық бағаны мұнай өнімдерін өндіру саласындағы уәкілетті органмен алдын ала
келіседі.